De Helden van Heidepark

Tijdens de Tweede Wereldoorlog waren veel Heideparkers betrokken bij het verzet. Ze hielpen met onderduiken, brachten informatie rond en deden overvallen op de Duitsers. Van zes daarvan is hier hun verhaal te vinden.

Scouting tijdens de oorlog
Nadat Nederland zich over gaf aan de Duitsers op 15 mei 1940, was het hele land bezet. In Nederland heerst dan een gespannen sfeer, ook binnen de scouting. In eerste instantie probeerde de Duitse bezetters scouting om te vormen naar een Nederlandse versie van de Hiltlerjügend, de Nazi-Duitse jongerenorganisatie. Omdat de Duitsers meende dat de scouting vanuit het vijandige Londen wordt geleid en dus een middel is voor de culturele en politieke propaganda van de Engelsen, wordt Scouting vanaf 2 april 1941 verboden in Nederland. De leiding van de verschillende scouting organisaties worden gearresteerd, clubhuizen worden gesloten en verzegeld en veel scoutingspullen worden door de Duitse Sicherheitsdienst in beslag genomen of vernietigd. Voor samenkomsten en het dragen van een uniform staan zware straffen voor de leiding, de kinderen en hun ouders.

Heidepark in verzet 
Ook bij ons werd het clubhuis aan de Soestdijkerstraatweg met alle spullen erin in beslag genomen en verzegeld. Het hoofd van de leiding, Wim Repko, werd direct gearresteerd en verhoord door de Duitsers. De stamhut, het clubhuis van de 16 tot 20 jarige stamleden, stond echter midden in het bos verstopt en stond niet ingeschreven bij de gemeente. Daarom bleef dit gebouw stiekem in handen van de scouting en speelde het een belangrijke rol in het verzet. Het is tijdens de oorlog onder meer gebruikt voor tijdelijk onderdak voor Joden en een neergestorte maar geredde vliegenier. Zo hoorden we het verhaal van een joodse jongen, die in de stamhut maanden lang ondergedoken zat.

Een groot deel van de groep besloot in het geheim door te gaan met opkomsten. Scoutsleiding van het eerste uur Gé Verheul en Kik ten Boom, de zoon van oprichter Willem ten Boom, nodigden leden bij Ten Boom thuis uit om door te kunnen gaan met opkomsten. Daarnaast zaten vader en zoon Ten Boom in het verzet. Gé Verheul groeide uit tot een belangrijke verzetsleider in het Gooi, bijgestaan door de scouts.

Ab Sliep en Ada van Keulen waren leiding bij de welpen. Ook zij besloten in het geheim door te gaan met opkomsten voor de welpen, onder de naam “De Woudlopers”. Later werden Ab, Ada en zelfs de jonge welpen verzetskoeriers. Een van deze jonge welpen was Jim Roth, zoon van dominee Roth. Het huis van de familie Roth was een coördinatiecentrum van het verzet, bekend onder de naam U61 in Hilversum. Jim vertelde later dat hij als jonge jongen niet verdacht was en ongehinderd langs Duitse controleposten kon fietsen. De Duitsers wisten niet dat hij in het frame van zijn fiets berichten voor het verzet vervoerde.

Meer scouts van onze groep gingen bij het verzet. Hieronder vind je de verhalen van zes van deze verzetshelden binnen onze scoutinggroep.

Lees meer over Scouting Heidepark tijdens de oorlog

Ds. Willem ten Boom
Geboren: Amsterdam, 21 november 1886
Overleden: Hilversum, 13 december 1946

Willem in 1940

Een foto van de predikant en geleerde Willem ten Boom en zijn gezin hangt in ons clubhuis als herinnering aan de oprichter van Scouting Heidepark. Maar voor veel mensen is hij veel meer dan dat. Al ver voor de Tweede Wereldoorlog zette hij zich in tegen de Jodenhaat en hielp hij onderdrukte Joden ontsnappen uit Duitsland. Hij richtte een zorghuis op in Hilversum en ook tijdens de oorlog bleef zijn gezin zich inzetten voor de zwakken en onderdrukten. Hij en een deel van zijn familie werden gearresteerd en gevangen gezet. Willem overleed kort na de oorlog als gevolg van een ziekte die hij in de gevangenis opliep.

Lees meer over Willem ten Boom

Christiaan “Kik” ten Boom
Geboren: Zuilen, 27 mei 1920
Overleden: Concentratiekamp Bergen Belsen (Duitsland), 31 mei 1945

Kik in 1939

Als zoon van oprichter Willem ten Boom, was Kik automatisch één van de eerste scouts bij Scouting Heidepark. Tijdens de oorlog ging de scouting onder zijn leiding door en waagde hij keer op keer zijn leven in het verzet tegen de Duitsers. Helpen onderduiken, beroven van wapentransporten en bevrijden van verzets- leden. Tijdens een schietgevecht werd hij uiteindelijk gevangen genomen. In een concentratiekamp kwam hij op zijn vijfentwintigste om het leven.

Lees meer over Kik ten Boom

Gé Verheul
Geboren: Hilversum, 11 december 1915
Overleden: Nederhorst den Berg, 12 december 2005

Gé in 1939

Net als Kik was Gé bij de eerste opkomst van Scouting Heidepark in 1932. Maar toen de leiding het later liet afweten, begon hij zelf opkomsten te leiden binnen de vereniging. Gé groeide tijdens de oorlog uit van scoutsleiding tot een belangrijke verzetsleider in de omgeving. Vanuit het stamhuis betrok hij scouts erbij en coördineerde hij vele missies. Bij de bevrijding bleef hij in zijn rol en hielp hij het land er weer bovenop.

Lees meer over Gé Verheul

Ada van Keulen
Geboren: Aalsmeer, 13 januari 1920
Overleden: Laren, 25 januari 2010

Ada in 1939

Als leiding bij de Welpen besloot Ada mee te werken aan verboden opkomsten. Daarnaast was ze koerier voor het verzet, werk wat haar oudere Welpen tegen het einde van de oorlog zelfs overnamen. Uiteindelijk werd ze verraden door een informant en gearresteerd door de Duitsers. Ze maakte verschrikkelijke dingen mee in verschillende concentratiekampen, maar ontsnapte aan de dood.

Lees meer over Ada van Keulen

Ab Sliep
Geboren: Franeker, 20 mei 1921
Overleden: Truro (Engeland), 7 oktober 2011

Ab in 1942

Samen met Ada was Ab deel van de welpenleiding. Hij zette de geheime Welpen opkomsten op touw, zodat de scouting door kon blijven gaan. Later vormden de Heidepark Welpen de Berichtendienst, waarbij ze onder andere berichten, documenten en kaarten smokkelden voor het verzet. Ab coördineerde dit 24 uur per dag vanuit een garage.

Lees meer over Ab Sliep

Wim Repko
Geboren: Amsterdam, 15 december 1889
Overleden: Hilversum, 4 augustus 1990

Wim in 1939

Wanneer de oorlog uitbreekt is Wim het hoofd van de leiding bij de Heidepark groep. Daarom werd hij direct gearresteerd toen scouting verboden werd. Tijdens de oorlog heeft Wim een illegale drukkerij in huis, vanwaar hij samen met zijn zoon het lokale verzetsblad “De Gooische Koerier” drukt en verspreid.

Lees meer over Wim Repko

Foto’s via oudbruin.org